Phần kết mình xin nói về chinh sách ngoại giao của Triều Tiên và sự so sánh giữa Triều Tiên với Việt Nam mình, trong cùng thời điểm này.

Thái Tông Đại vương (King Taejong) lên ngôi năm 1400, trùng hợp là ở thời điểm này nước mình cũng thay đổi triều đại với việc nhà Hồ lên ngôi vua đặt quốc hiệu là Đại Ngu. Cả 2 nước nhỏ cùng thay đổi triều đại ứng phó với nước lớn Đại Minh như thế nào?

Ở nước ta thì các bạn đã biết: mặc dù trước đó nhà Hồ cũng nhẫn nhịn tìm cách ngoại giao nhưng rốt cuộc Minh Thành Tổ Vĩnh Lạc đế Chu Đệ vẫn cho quân sang đánh nước mình. Kết quả là Đại Ngu thua trận, vua tôi nhà Hồ bị bắt giải sang Đại Minh. Nước ta bị hơn 20 năm đô hộ của nhà Minh cho đến khi Lê Lợi dựng cờ khởi nghĩa Lam Sơn thành công giành lại độc lập cho đất nước. 20 năm đô hộ này của nhà Minh để lại cho nước mình những hậu quả rất khủng khiếp: sách vở trừ sách Nho giáo, Đạo giáo thì tất cả đều bị đốt, hiện vật văn hóa như bia, chuông… bị phá hủy, bị đổi phong tục tập quán sinh hoạt nhằm đồng hóa. Tất cả những việc này khiến nước mình bị một sự đứt gãy về mặt văn hóa, gần như tất cả tư liệu từ thời Trần về trước đã không còn, khiến cho con cháu sau này không có tư liệu để tìm hiểu về các thời trước thời hậu Lê nữa.

Chân dung Minh Thành Tổ Vĩnh Lạc đế Chu Đệ

Trong lịch sử Triều Tiên (Joseon) những năm đầu thế kỷ 15 thì chính sách Sự đại – Giao lân (Sadae – Gyorin) là chính sách ngoại giao đã giúp vương triều duy trì sự tồn tại của mình trước những biến động chính trị lớn của Đông Á lúc bấy giờ. Hệ thống đường lối ngoại giao này bao gồm 2 mặt là:

  • Sự đại (Sadae) – sự phục tùng nước lớn, là khuynh hướng chủ đạo trong quan hệ Triều Tiên (Joseon) với nhà Minh, được duy trì bằng quan hệ sách phong, triều cống, các hoạt động sứ giả thăm hỏi, chúc mừng… một cách thường xuyên giữa 2 nước; và
  • Giao lân (Gyorin) – sự bang giao với xung quanh, là khuynh hướng ngoại giao của Triều Tiên (Joseon) với các nước và dân tộc láng giềng khác.

Trong hai phương diện chủ yếu của chính sách ngoại giao như vậy, sự xây dựng và thực thi chính sách Sự đại (Sadae) của Triều Tiên (Joseon) trong quan hệ với triều Minh những năm đầu thế kỷ 15 cho thấy sự chủ động và nhận thức rõ rệt của vương triều Triều Tiên (Joseon) về những sự biến lớn trong bang giao của triều Minh với các nước Đông Á, đặc biệt là đối với Đại Việt. Trong một cuộc đàm luận của triều đình Triều Tiên (Joseon) về chính sách ngoại giao và quốc phòng, vua Triều Tiên Thái Tông Lý Phương Viễn (King Taejong of Joseon Lee Bang Won) đã nói rất rõ: “Quốc vương An Nam đã tới, tôn kính bẩm cáo với Hoàng đế, nhưng Hoàng đế vẫn có những hành động đó. Nếu Hoàng đế hài lòng, đó là điều tốt; nhưng nếu chúng ta bất cẩn trong lễ nghi của Sự đại, chắc hẳn Hoàng đế lại dấy binh chinh phạt.”

Nhận định này của vua Triều Tiên Thái Tông (King Taejong of Joseon) đã tiết lộ 2 thông tin quan trọng:

  • Một là, Triều Tiên (Joseon) đã nắm được những thông tin về quan hệ ngoại giao Minh – Đại Việt trong thời điểm đó;
  • Hai là, những hiểu biết đó của Triều Tiên (Joseon) đã góp phần trở thành nền tảng cho chính sách Sự đại (Sadae) trong quan hệ ngoại giao với nhà Minh.

Nhờ chính sách và những hiểu biết đó đã có tác dụng không nhỏ trong việc đảm bảo nền độc lập và hòa bình của Triều Tiên (Joseon) trong bối cảnh hết sức phức tạp của Đông Á lúc bấy giờ, là sự phản ánh nhận thức của Triều Tiên (Joseon) về những sự biến trong quan hệ ngoại giao Đại Minh – Đại Ngu và cả cuộc chiến tranh xâm lược năm 1406 – 1407 mà nhà Minh đã tiến hành ở Đại Ngu.

Minh họa cuộc tiến đánh của nhà Minh vào Đại Ngu

Chính sách Sự Đại (Sadae) của Triều Tiên (Joseon) bắt nguồn từ cuối thời Cao Ly (Goryeo) nhưng sang đến khi họ Lý (Lee) xây nên vương triều mới thì mới thực thi có bài bản toàn diện. Nôm na theo tư tưởng của người Trung Quốc về trật tự tôn ty trong thiên hạ quy định mối quan hệ giữa triều đình Trung Hoa với các nước láng giềng trong đó “Thiên Tử” Trung Quốc giữ địa vị cao nhứt và các quốc gia xung quanh ở những thứ bậc khác nhau trong bang giao với họ. Chính sách Sự Đại (Sadae) của Triều Tiên (Joseon) ít nhứt về mặt hình thức chấp nhận trật tự như vậy và địa vị thần phục triều Minh để giành sự ổn định về chính trị và quân sự.

Một trong những nguyên nhân quan trọng để nhà Triều Tiên (Joseon) phải duy trì chính sách như vậy vì sự non trẻ của vương triều. Trong thời gian đầu khi thành lập vương triều mới, triều Minh không công nhận sự chính thống của Triều Tiên, không sách phong Quốc vương mà chỉ coi Lý Thành Quế (Lee Seong Gye) là người nắm quyền ở Triều Tiên (Joseon). Chính vì đó, thời gian này lịch sử Đại Việt và Triều Tiên (Joseon) có nhiều điểm tương đồng, đặc biệt là trong quan hệ ngoại giao với triều Minh. Dù vậy, cuộc chiến tranh xâm lược của triều Minh ở Đại Ngu năm 1406 – 1407 đã khiến lịch sử Đại Việt và Triều Tiên (Joseon) chuyển biến theo những cục diện hoàn toàn khác biệt. Những điều đó (kinh nghiệm của Đại Việt trong quan hệ với triều Minh, và cả bài học kinh nghiệm trong thất bại của triều Hồ trong đấu tranh ngoại giao và quân sự) đã có ảnh hưởng nhứt định tới việc Triều Tiên (Joseon) xây dựng chính sách đối ngoại với mục đích cuối cùng là giữ quan hệ ổn định với nhà Minh và chuẩn bị tiềm lực quân sự để đề phòng nguy cơ của một cuộc chiến tranh.

Bản đồ nhà Minh, Triều Tiên (Joseon) và Đại Ngu

Hai nội dung nổi bật trong những nỗ lực của Triều Tiên (Joseon) là:

  • Một là khẳng định sự thần phục và vị trí chư hầu của mình với triều Minh bằng cách kiên trì các hoạt động triều cống.
  • Hai là chứng minh, nhấn mạnh, củng cố vững chắc tính chính thống của vương triều Lý thị ở Triều Tiên.

Trong thái độ của nhà Minh đối với Đại Việt, việc “An Nam bất thuận” được coi là một nguyên cớ cho việc Vĩnh Lạc đế dấy binh chinh phạt. Điều này thể hiện rõ trong các chiếu dụ của triều Minh, đặc biệt là ở chiếu thư bố cáo việc “Bình định An Nam” vào năm 1407.

“Triều Tiên vương triều thực lục cho biết, vào ngày mùng 1 tháng 5 năm Triều Tiên Thái Tông thứ 7 (năm 1407), quan Nội sứ nhà Minh là Trịnh Thăng, hành nhân Phùng Cẩn, mang tờ chiếu bình định An Nam đến Triều Tiên. Tại Cảnh Phúc cung, sứ thần tuyên chiếu, sai Trịnh Củ dùng tiếng địa phương, Tào Chính dùng tiếng Hán đọc chiếu. Tờ chiếu có đoạn kể tội “Tự cho thánh triết hơn Tam hoàng, đức cao hơn Ngũ đế; coi Văn vương, Võ vương không đủ làm phép tắc, khinh Chu công, Khổng tử không đủ làm bậc thầy; huỷ báng Mạnh Tử là đạo Nho, Trình – Chu thạo cóp nhặt. Dối thánh dối trời, không ngôi không thứ. Tiếm quốc hiệu gọi là Đại Ngu, trộm kỷ nguyên gọi là Thiệu Thánh. Xưng là Lưỡng Cung Hoàng Đế, dám dùng nghi lễ triều đình. Chẳng phải chỉ ngang tàng ở cõi xa, mà kỳ thực muốn chống chọi ngang hàng cùng Trung Quốc.”

Ta sẽ lùi lại lịch sử một chút để thấy quá trình nào đã dẫn tới kết quả khác biệt của nước mình và Triều Tiên (Joseon) cũng như tài năng của vua Thái Tông (Taejong) trong chính sách ngoại giao:

Năm 1392, tướng quân Lý Thành Quế (Lee Seong Gye) sau khi xây dựng vương triều mới đã nhanh chóng cử sú giả sang nhà Minh xin sách phong.

Năm 1393, sứ giả của Thái Tổ Đại vương (King Taejo) tới triều Minh thông báo sự thay đổi vương triều, và xin đổi quốc hiệu thành Triều Tiên (Joseon) nhưng đã không nhận được sách phong từ Minh Thái Tổ Hồng Vũ đế. Sau gần 10 năm, tới tháng 3 năm 1401, Hồng Vũ đế mới gửi tới Triều Tiên (Joseon) một chiếu thư khen ngợi họ Lý nhưng vẫn chỉ công nhận họ Lý là người đứng đầu Triều Tiên (Joseon) với tước vị “Quyền tri quốc sự”. Đến tháng 6 năm 1401, triều Minh mới chính thức phong tước hiệu “Triều Tiên Quốc vương” cho Lee Bang Won (Lý Phương Viễn), tức vua Thái Tông (Taejong). Đến thời Vĩnh Lạc đế, vua Thái Tông (Taejong) tiếp tục phải nhiều lần cử sứ giả tới Nam Kinh giải thích về tiểu sử, dòng dõi và tính chính thống của ông với Minh đế vì tính chính thống của vương vị chính là nguyên cớ cho cuộc chinh phạt Đại Việt của triều Minh.

Chân dung Minh Thái Tổ Hồng Vũ đế Chu Nguyên Chương

Trong khi đó ở Đại Việt, khi triều Hồ được thành lập đã có nhiều nỗ lực để thiết lập quan hệ ngoại giao với triều Minh. Sứ giả của triều Hồ đã được cử tới Nam Kinh năm 1403 để cống nạp, tâu rằng dòng dõi họ Trần đã đứt mạch, trong nước Hồ Đê (tức vua Hồ Hán Thương) đứng ra thay mặt triều đình giữ chức “An Nam quyền lý quốc sự” cai quản mọi việc trong nước, và thỉnh triều Minh ban sách phong cho Hồ Hán Thương làm “An Nam Quốc vương”. Những nỗ lực xin sách phong đó kéo dài đến năm sau là 1404. Chỉ sau khi cử sứ giả sang Đại Việt để “điều tra” về những bẩm tấu của họ Hồ, ngày 6 tháng 1 năm 1404, Vĩnh Lạc đế cử sứ giả mang chiếu sách phong sang An Nam, phong Hồ Hán Thương làm An Nam Quốc vương.

Chân dung Hồ Quý Ly (không chính thức)

Trong lần này, cả họ Hồ ở Đại Việt lẫn họ Lý ở Triều Tiên đều nhận được sách phong Quốc vương từ Vĩnh Lạc đế. Cuối năm 1404, Minh thực lục đã chép 1 sự kiện quan trọng liên quan đến sứ đoàn Đại Việt trong buổi lễ này: Minh Thành Tổ cho gọi Trần Thiêm Bình tới diện kiến và gặp các sứ giả Đại Việt, khiến các sứ giả nhận ra “người cháu trai của tiên vương” và hết sức sửng sốt, xúc động và bối rối cúi đầu khóc lóc. Việc tham dự cùng nghi lễ đó tại Nam Kinh chính là cơ hội cho những sứ giả Triều Tiên trực tiếp biết đến thái độ của triều Minh đối với vấn đề vương vị tại Đại Việt.

Mình nói một chút về nhân vật Trần Thiêm Bình này: tháng 8 năm 1404, Trần Thiêm Bình đến triều đình Minh, tự nhận mình là con cháu của vua Trần Nghệ Tông, tố cáo họ Hồ giết vua, thoán đoạt ngôi vương ở An Nam, thỉnh cầu vua Minh dùng quân đội của mình chinh phạt họ Hồ, lập lại ngôi vị cho dòng họ Trần. Đại Việt Sử ký Toàn thư viết tên là Trần Thiêm Bình còn Minh thực lục chép là Trần Thiên Bình.

Minh chứng rõ rệt nhứt cho thấy sự phản ánh của quan hệ Đại Minh – Đại Việt trong chính sách Sự Đại (Sadae) là lời nhận định của vua Triều Tiên Thái Tông (King Taejong of Joseon) vào năm 1407, sau khi triều Minh tiến hành cuộc chiến tranh xâm lược ở Đại Việt. Ngày 8 tháng 4 năm 1407, tại tiền điện triều đình Triều Tiên, trong cuộc đàm luận về chính sách quốc phòng, ông đã nói: “Nghe rằng Hoàng đế chinh phạt An Nam, người An Nam thúc thủ, chết không có ai đối địch”.

Sau khi đề cập tới sự thất bại của họ Hồ trong ngoại giao với triều Minh, Triều Tiên Thái Tông đã ngay lập tức cảnh báo về Triều Tiên cũng có thể rơi vào nguy cơ bị xâm lược như trường hợp của Đại Việt. 10 ngày sau cuộc đàm luận ấy, một cuộc khảo thí văn quan của triều đình càng cho thấy không phải ngẫu nhiên Triều Tiên đề cập tới Đại Việt trong cuộc đàm luận trước đó. Cuộc khảo thí có nội dung thi Luận và Biểu, trong đó đề thi Biểu được chọn là “Hạ bình An Nam” (mừng việc bình định An Nam). Kỳ khảo thí văn quan vào ngày 18 tháng 4 có thể là kết quả của cuộc đàm luận về quốc phòng 10 ngày trước. Đáng chú ý là chỉ đến ngày 1 tháng 5 năm 1407, chiếu thư của triều Minh bố cáo thiên hạ về sự “chinh phạt An Nam” mới được đưa tới triều đình Triều Tiên.

Như vậy, trước cả khi nhận được thông tin từ triều Minh, Triều Tiên đã được biết hay tự mình thu thập được thông tin về cuộc chiến của triều Minh với Đại Việt, và có chuẩn bị cả về ngoại giao lẫn quân sự cho những diễn biến tiếp theo trong quan hệ với triều Minh. Sự thất bại của Đại Việt trong quan hệ ngoại giao và đấu tranh quân sự chống Trung Hoa có thể đã là những kinh nghiệm quan trọng đối với Triều Tiên. Giải pháp của Triều Tiên là tiếp tục kiên định và nghiêm cẩn thực hiện những lễ nghi của Sự Đại. Những chuẩn bị nói trên đã tạo điều kiện cho sự hồi đáp nhanh chóng của Triều Tiên cho triều Minh chỉ trong vòng chưa tới 10 ngày khi chiếu thư của Minh đế được gửi tới. Ngày 9 tháng 5 năm 1407, sứ giả Triều Tiên tới Nam Kinh chúc mừng việc triều Minh “bình định An Nam” và trở về vào tháng 9, thông báo việc biểu mừng của Triều Tiên đã được dâng lên Vĩnh Lạc đế và thuật lại: “Hoàng đế đáp lại rằng, An Nam bất thuận, còn quân của Hoàng đế thì trượng nghĩa”. Như vậy, đã có những trao đổi giữa Minh Thành Tổ với sứ giả Triều Tiên mà trong đó triều Minh cảnh báo sự bất thuận của An Nam đã khiến triều Minh dấy binh.

Ngoài những nỗ lực của Triều Tiên trong việc ổn định địa vị chư hầu, vì tính chính thống của vương vị là nguyên cớ cho cuộc chinh phạt Đại Việt của triều Minh, vua Triều Tiên Thái Tông đã thực hiện hàng loạt các hoạt động để khẳng định tính chính thống vương vị của họ Lý. Những ghi chép trong thời Vĩnh Lạc đế cho thấy, từ năm 1404 các phái đoàn của Triều Tiên đã thường xuyên nhấn mạnh nguồn gốc và vai trò của vương triều Triều Tiên với nhà Minh. Cần phải nói thêm, Triều Tiên đã chủ động tận dụng những kinh nghiệm của mình về sự thất bại của hoàng triều Hồ trong đấu tranh ngoại giao. Do vậy, Thế tử Triều Tiên được cử làm chánh sứ tới triều Minh để tiến hành nghi lễ chúc mừng trong tháng đầu tiên của năm mới. Việc Thế tử trực tiếp làm chánh sứ tới triều Minh đã thể hiện sự nhận thức rõ của Triều Tiên về tầm quan trọng của sự nhấn mạnh tính chính thống và hợp pháp của vương triều với nhà Minh. Biểu hiện ấy của chính sách Sự Đại (Sadae) được nhiều nghiên cứu giải thích là vì, các quốc gia láng giềng sẽ không thể có được vị thế vững chắc và ổn định về chính trị và ngoại giao với Trung Quốc khi người đứng đầu quốc gia đó không duy trì được quan hệ hữu hảo với Trung Hoa.

Những nỗ lực đó trong việc thực thi chính sách Sự Đại (Sadae) đã mang lại những thành tựu về ngoại giao cho Triều Tiên (Joseon). Hai trong số những thành tựu ấy là việc vua Triều Tiên Thái Tông và Vương Thế tử nhận được sách phong từ Vĩnh Lạc đế của triều Minh, đó chính là sự đảm bảo tương đối cho mối quan hệ ngoại giao hòa bình giữa Triều Tiên với nhà Minh và cho nền độc lập của Triều Tiên.

Như vậy, việc xây dựng và thực thi chính sách Sự Đại (Sadae) là một nền tảng quan trọng giúp Triều Tiên (Joseon) duy trì, củng cố, và giữ ổn định tính chính thống của họ Lý trong quan hệ ngoại giao với nhà Minh và tránh khỏi những xung đột chính trị, quân sự. Đường lối ngoại giao ấy không chỉ được xây dựng dựa trên những tiền đề chính trị và quân sự của Triều Tiên từ cuối thế kỷ 14 đến đầu thế kỷ 15; những tư tưởng, trật tự khuôn mẫu Trung Hoa mà còn là những hiểu biết của Triều Tiên về bối cảnh lịch sử của Đông Á và Đông Nam Á trong thời kỳ này nói chung, những biến động trong quan hệ Đại Minh – Đại Việt và cuộc chiến tranh xâm lược của triều Minh ở Đại Việt nói riêng đã là nền tảng quan trọng giúp Triều Tiên xây dựng và thực hành chính sách này.

Tấm gương và bài học kinh nghiệm từ trường hợp Đại Việt, sự thất bại của hoàng triều Hồ trong cuộc đấu tranh ngoại giao và chính trị có những ý nghĩa quan trọng đối với Triều Tiên (Joseon) trong việc xây dựng và hoàn thiện chính sách Sự Đại (Sadae) trong những năm đầu thế kỷ 15. Quá trình Triều Tiên (Joseon) thực thi chính sách đó và phản ứng của Triều Tiên trước những sự biến trong quan hệ Đại Minh – Đại Việt chính là minh chứng rõ rệt cho thấy dấu ấn của tri thức và hiểu biết của họ về kinh nghiệm, bài học từ quá trình đấu tranh ngoại giao và quân sự của triều Hồ với nhà Minh. Chính sách Sự Đại (Sadae) cũng đã giúp Triều Tiên (Joseon) duy trì mối quan hệ thường xuyên, tương đối hòa bình và ổn định với nhà Minh. Sự chuẩn bị và ứng phó của Triều Tiên (Joseon), nỗ lực trong việc thực thi chính sách Sự Đại (Sadae) cùng hàng loạt những việc ngoại giao thận trọng, mềm dẻo đã là cơ sở để Triều Tiên duy trì được nền độc lập trong bối cảnh Đông Á đầu thế kỷ 15 và những thế kỷ tiếp theo.

Đây đã là phần kết cho nhân vật này. Hi vọng các bạn thích bài viết này.

Kuma

*Bài viết có sử dụng tư liệu từ:

  1. Bài viết “Chính sách Sự Đại, Sự phản ánh hiểu biết của Triều Tiên về quan hệ Minh – Đại Việt đầu thế kỷ XV” của tác giả Nguyễn Nhật Linh
  2. Sách Ngàn Năm Áo Mũ của tác giả Trần Quang Đức.
  3. Wikipedia tiếng Việt, tiếng Anh…

**Ảnh từ internet

5,530 thoughts on “[Góc Tổng Hợp] Vua Triều Tiên Thái Tông (Kết)

  1. Look of the Week: Kendrick Lamar’s Super Bowl pants signal the return of flares
    kraken
    This year’s Super Bowl halftime show was hardly a fashion extravaganza, with headliner Kendrick Lamar keeping things simple in a backwards cap and motorbike-style varsity jacket, which he kept on throughout.

    And without the costume-change roulette we’ve come to expect of halftime shows, the internet fixated on one item in particular: his jeans.

    While not quite the bell-bottoms of decades past (the 1970s and the 2000s, specifically), the Compton-born rapper’s washed denim pants flared out at the knee and dragged beneath his heels along the stage at Caesars Superdrome in New Orleans. His silhouette stood in stark contrast to that of record producer Mustard, who made a brief cameo in a pair of outsized jeans straight from the West Coast hip-hop playbook.
    Opinions were, as ever, divided on social media. Some users described Lamar’s flares as “women’s jeans” and “Hannah Montana pants,” earning him comparisons to everyone from Jennifer Aniston to country singer Lainey Wilson. Others joked that their moms were looking for a similar pair or that they nodded to millennials, for whom flares were a teenage staple.

    But those suggesting his style was outdated, or gender-inappropriate, may not have been paying attention to the recent resurgence of flares — in both womenswear and menswear. After all, Lamar’s jeans were designed by one of the most influential figures in modern fashion, Celine’s former creative director Hedi Slimane, before he departed the French label in October.

  2. Scores of unexploded World War II bombs discovered under children’s playground
    lucky jet играть
    Scores of unexploded bombs dating from World War II have been recovered from a children’s playground in northern England after a chance discovery.

    Local officials in the town of Wooler, Northumberland called in bomb disposal experts after workers involved in a planned overhaul of Scotts Play Park found unexploded ordnance, the parish council said in a statement sent to CNN on Monday.

    Two bombs were initially removed by the British Army, the UK Ministry of Defense said in a statement. The parish council was then advised that a full survey of the area was required, according to a council spokesperson.
    Bomb disposal company Brimstone Site Investigation then uncovered 65 10-pound practice bombs and smoke cartridges on the first day of works, with a further 90 practice bombs recovered on the second day.

    The company told CNN that the bombs date from World War II.

    According to the parish council, all of the bombs need to be found and removed before the park can be reopened. It said 174 devices had been found so far.

  3. Cute baby animals bring visitors to zoos and aquariums. What happens when they grow up?
    арбитраж трафика тимы
    One of the best things that can happen to a zoo or aquarium is for one of their resident animals to go viral.

    Just look at the multi-hour-long lines to see Moo Deng, a pygmy hippo in Thailand who has become an internet sensation following her July 2024 birth. The sassy animal is now a full-on brand, with Khao Kheow Open Zoo selling Moo Deng merchandise and even releasing a single “by” the hippo in multiple languages.

    Meanwhile, Pesto — a baby king penguin who was eating more fish than his parents by the time he was a few weeks old — is also an online celebrity, with human stars like Olivia Rodrigo and Katy Perry stopping by to meet him.

    But what happens when these cute animals become, well, less cute? The Sea Life Melbourne aquarium has already been planning for the next phase of Pesto’s life — and answering questions from the public about his changing appearance.

    It’s normal for king penguins to lose their feathers by the time they’re about a year old and become confident swimmers. As a result, a spokesperson for the aquarium says, guests have started asking why Pesto looks different — or why they can’t find him at all.

    “We are getting a few guests thinking we have moved him off display completely,” says the spokesperson. “Most of the team’s time is spent pointing him out to guests because he looks so different now.”
    The bottom line is that cute baby animals make money.

    Admission tickets are only the beginning. Many zoos and aquariums offer special “behind the scenes” or “zookeeper for a day” packages at much higher prices. At Sea Life Melbourne, standard entry tickets for adults start at $51, while the Penguin Passport — which include a 45-minute tour of the birds’ area and a look at how their food is prepared — is $199.

    The real jackpot, though, is merchandise. Stuffed animals, T-shirts, fridge magnets, keychains, kids’ books and other branded products are a major way for zoos and aquariums to make money.

  4. Cute baby animals bring visitors to zoos and aquariums. What happens when they grow up?
    арбитраж трафика тг
    One of the best things that can happen to a zoo or aquarium is for one of their resident animals to go viral.

    Just look at the multi-hour-long lines to see Moo Deng, a pygmy hippo in Thailand who has become an internet sensation following her July 2024 birth. The sassy animal is now a full-on brand, with Khao Kheow Open Zoo selling Moo Deng merchandise and even releasing a single “by” the hippo in multiple languages.

    Meanwhile, Pesto — a baby king penguin who was eating more fish than his parents by the time he was a few weeks old — is also an online celebrity, with human stars like Olivia Rodrigo and Katy Perry stopping by to meet him.

    But what happens when these cute animals become, well, less cute? The Sea Life Melbourne aquarium has already been planning for the next phase of Pesto’s life — and answering questions from the public about his changing appearance.

    It’s normal for king penguins to lose their feathers by the time they’re about a year old and become confident swimmers. As a result, a spokesperson for the aquarium says, guests have started asking why Pesto looks different — or why they can’t find him at all.

    “We are getting a few guests thinking we have moved him off display completely,” says the spokesperson. “Most of the team’s time is spent pointing him out to guests because he looks so different now.”
    The bottom line is that cute baby animals make money.

    Admission tickets are only the beginning. Many zoos and aquariums offer special “behind the scenes” or “zookeeper for a day” packages at much higher prices. At Sea Life Melbourne, standard entry tickets for adults start at $51, while the Penguin Passport — which include a 45-minute tour of the birds’ area and a look at how their food is prepared — is $199.

    The real jackpot, though, is merchandise. Stuffed animals, T-shirts, fridge magnets, keychains, kids’ books and other branded products are a major way for zoos and aquariums to make money.

  5. Look of the Week: Kendrick Lamar’s Super Bowl pants signal the return of flares
    kraken зеркало
    This year’s Super Bowl halftime show was hardly a fashion extravaganza, with headliner Kendrick Lamar keeping things simple in a backwards cap and motorbike-style varsity jacket, which he kept on throughout.

    And without the costume-change roulette we’ve come to expect of halftime shows, the internet fixated on one item in particular: his jeans.

    While not quite the bell-bottoms of decades past (the 1970s and the 2000s, specifically), the Compton-born rapper’s washed denim pants flared out at the knee and dragged beneath his heels along the stage at Caesars Superdrome in New Orleans. His silhouette stood in stark contrast to that of record producer Mustard, who made a brief cameo in a pair of outsized jeans straight from the West Coast hip-hop playbook.
    Opinions were, as ever, divided on social media. Some users described Lamar’s flares as “women’s jeans” and “Hannah Montana pants,” earning him comparisons to everyone from Jennifer Aniston to country singer Lainey Wilson. Others joked that their moms were looking for a similar pair or that they nodded to millennials, for whom flares were a teenage staple.

    But those suggesting his style was outdated, or gender-inappropriate, may not have been paying attention to the recent resurgence of flares — in both womenswear and menswear. After all, Lamar’s jeans were designed by one of the most influential figures in modern fashion, Celine’s former creative director Hedi Slimane, before he departed the French label in October.

  6. Lucky Jet – твой шанс на большие выигрыши!
    Попробуй захватывающую краш-игру прямо сейчас! Регистрируйся и получи бонус до 500% на первый депозит с промокодом: LuckyJetTeam.
    лаки джет официальный сайт
    Об игре
    Lucky Jet — это не просто игра, а захватывающее приключение, в котором каждый момент может стать решающим! Эта краш-игра бросает вызов вашим инстинктам и способности быстро принимать решения. В основе игры — динамичная механика, где игроки ставят на рост коэффициента, но задача не в том, чтобы ждать до последнего, а вовремя вывести свой выигрыш, прежде чем персонаж взлетит слишком высоко и случится крах.

    Чем выше коэффициент, тем более значительная награда! Но не забывайте: в этом азартном путешествии важен каждый момент, ведь именно ваше решение о выводе решит, насколько велик будет ваш выигрыш. Это не просто игра, а настоящее испытание на скорость и удачу! Простые правила, быстрые раунды и реальные выигрыши – вот почему игроки выбирают Lucky Jet.

    Бонусы и промокоды в Lucky Jet
    В Lucky Jet вас ждут щедрые бонусы и эксклюзивные промокоды, которые помогут увеличить ваш баланс и продлить удовольствие от игры! Мы ценим активных игроков и регулярно запускаем новые акции, чтобы сделать ваш игровой процесс еще выгоднее.

    Актуальные бонусные предложения
    Бонус 500% на первый депозит
    Используйте промокод LuckyJetTeam при пополнении счета и получите увеличение депозита в 5 раз! Это отличная возможность начать игру с солидным запасом.
    Еженедельные акции и фриспины
    Чем больше вы играете, тем больше подарков получаете! Участвуйте в регулярных промо-акциях и получайте фриспины, бонусные деньги и дополнительные награды за активность.
    Кэшбэк до 10%
    Проиграли? Не беда! В Lucky Jet вы можете вернуть часть потерянных средств благодаря системе кэшбэка. Еженедельно вам будет начисляться до 10% возврата от проигранных ставок.
    Следите за новыми акциями! Мы постоянно обновляем бонусные предложения, поэтому не упустите возможность воспользоваться самыми выгодными промо. Подписывайтесь на новости и следите за актуальными акциями, чтобы всегда быть в выигрыше!

    Используйте бонусы и повышайте свои шансы на победу в Lucky Jet!

    Как начать играть в Lucky Jet
    Готовы испытать удачу и выиграть по-крупному? Следуйте этим простым шагам:

    Зарегистрируйтесь на официальном сайте 1win. Процесс регистрации занимает всего пару минут.
    Пополните счет удобным для вас способом: банковской картой, электронными кошельками или даже криптовалютой.
    Откройте Lucky Jet в разделе казино и приготовьтесь к динамичному игровому процессу.
    Сделайте ставку и следите за ростом коэффициента. Чем выше он поднимается – тем больше ваш потенциальный выигрыш.
    Выведите выигрыш до того, как Lucky Jet взлетит! Главное – не жадничать и вовремя остановиться, иначе ставка сгорит.
    Используйте стратегии, анализируйте предыдущие раунды и комбинируйте ставки, чтобы увеличить свои шансы на победу!

  7. Codigo promocional 1XBET 2025: GRATIS777. Use esse promo code no seu registro e libere ofertas de ate R$ 1200 para esportes e R$ 9500 no cassino. Codigo promocional para una apuesta combinada gratis a futbol compuesta por 3 eventos o mas y con cuotas por evento de 1.8 o superiores.

    codigo promocional 1xbet sin deposito

  8. Cute baby animals bring visitors to zoos and aquariums. What happens when they grow up?
    арбитраж с нуля
    One of the best things that can happen to a zoo or aquarium is for one of their resident animals to go viral.

    Just look at the multi-hour-long lines to see Moo Deng, a pygmy hippo in Thailand who has become an internet sensation following her July 2024 birth. The sassy animal is now a full-on brand, with Khao Kheow Open Zoo selling Moo Deng merchandise and even releasing a single “by” the hippo in multiple languages.

    Meanwhile, Pesto — a baby king penguin who was eating more fish than his parents by the time he was a few weeks old — is also an online celebrity, with human stars like Olivia Rodrigo and Katy Perry stopping by to meet him.

    But what happens when these cute animals become, well, less cute? The Sea Life Melbourne aquarium has already been planning for the next phase of Pesto’s life — and answering questions from the public about his changing appearance.

    It’s normal for king penguins to lose their feathers by the time they’re about a year old and become confident swimmers. As a result, a spokesperson for the aquarium says, guests have started asking why Pesto looks different — or why they can’t find him at all.

    “We are getting a few guests thinking we have moved him off display completely,” says the spokesperson. “Most of the team’s time is spent pointing him out to guests because he looks so different now.”
    The bottom line is that cute baby animals make money.

    Admission tickets are only the beginning. Many zoos and aquariums offer special “behind the scenes” or “zookeeper for a day” packages at much higher prices. At Sea Life Melbourne, standard entry tickets for adults start at $51, while the Penguin Passport — which include a 45-minute tour of the birds’ area and a look at how their food is prepared — is $199.

    The real jackpot, though, is merchandise. Stuffed animals, T-shirts, fridge magnets, keychains, kids’ books and other branded products are a major way for zoos and aquariums to make money.

  9. Look of the Week: Kendrick Lamar’s Super Bowl pants signal the return of flares
    kra29 cc
    This year’s Super Bowl halftime show was hardly a fashion extravaganza, with headliner Kendrick Lamar keeping things simple in a backwards cap and motorbike-style varsity jacket, which he kept on throughout.

    And without the costume-change roulette we’ve come to expect of halftime shows, the internet fixated on one item in particular: his jeans.

    While not quite the bell-bottoms of decades past (the 1970s and the 2000s, specifically), the Compton-born rapper’s washed denim pants flared out at the knee and dragged beneath his heels along the stage at Caesars Superdrome in New Orleans. His silhouette stood in stark contrast to that of record producer Mustard, who made a brief cameo in a pair of outsized jeans straight from the West Coast hip-hop playbook.
    Opinions were, as ever, divided on social media. Some users described Lamar’s flares as “women’s jeans” and “Hannah Montana pants,” earning him comparisons to everyone from Jennifer Aniston to country singer Lainey Wilson. Others joked that their moms were looking for a similar pair or that they nodded to millennials, for whom flares were a teenage staple.

    But those suggesting his style was outdated, or gender-inappropriate, may not have been paying attention to the recent resurgence of flares — in both womenswear and menswear. After all, Lamar’s jeans were designed by one of the most influential figures in modern fashion, Celine’s former creative director Hedi Slimane, before he departed the French label in October.

  10. Lucky Jet – твой шанс на большие выигрыши!
    Попробуй захватывающую краш-игру прямо сейчас! Регистрируйся и получи бонус до 500% на первый депозит с промокодом: LuckyJetTeam.
    lucky jet bonus
    Об игре
    Lucky Jet — это не просто игра, а захватывающее приключение, в котором каждый момент может стать решающим! Эта краш-игра бросает вызов вашим инстинктам и способности быстро принимать решения. В основе игры — динамичная механика, где игроки ставят на рост коэффициента, но задача не в том, чтобы ждать до последнего, а вовремя вывести свой выигрыш, прежде чем персонаж взлетит слишком высоко и случится крах.

    Чем выше коэффициент, тем более значительная награда! Но не забывайте: в этом азартном путешествии важен каждый момент, ведь именно ваше решение о выводе решит, насколько велик будет ваш выигрыш. Это не просто игра, а настоящее испытание на скорость и удачу! Простые правила, быстрые раунды и реальные выигрыши – вот почему игроки выбирают Lucky Jet.

    Бонусы и промокоды в Lucky Jet
    В Lucky Jet вас ждут щедрые бонусы и эксклюзивные промокоды, которые помогут увеличить ваш баланс и продлить удовольствие от игры! Мы ценим активных игроков и регулярно запускаем новые акции, чтобы сделать ваш игровой процесс еще выгоднее.

    Актуальные бонусные предложения
    Бонус 500% на первый депозит
    Используйте промокод LuckyJetTeam при пополнении счета и получите увеличение депозита в 5 раз! Это отличная возможность начать игру с солидным запасом.
    Еженедельные акции и фриспины
    Чем больше вы играете, тем больше подарков получаете! Участвуйте в регулярных промо-акциях и получайте фриспины, бонусные деньги и дополнительные награды за активность.
    Кэшбэк до 10%
    Проиграли? Не беда! В Lucky Jet вы можете вернуть часть потерянных средств благодаря системе кэшбэка. Еженедельно вам будет начисляться до 10% возврата от проигранных ставок.
    Следите за новыми акциями! Мы постоянно обновляем бонусные предложения, поэтому не упустите возможность воспользоваться самыми выгодными промо. Подписывайтесь на новости и следите за актуальными акциями, чтобы всегда быть в выигрыше!

    Используйте бонусы и повышайте свои шансы на победу в Lucky Jet!

    Как начать играть в Lucky Jet
    Готовы испытать удачу и выиграть по-крупному? Следуйте этим простым шагам:

    Зарегистрируйтесь на официальном сайте 1win. Процесс регистрации занимает всего пару минут.
    Пополните счет удобным для вас способом: банковской картой, электронными кошельками или даже криптовалютой.
    Откройте Lucky Jet в разделе казино и приготовьтесь к динамичному игровому процессу.
    Сделайте ставку и следите за ростом коэффициента. Чем выше он поднимается – тем больше ваш потенциальный выигрыш.
    Выведите выигрыш до того, как Lucky Jet взлетит! Главное – не жадничать и вовремя остановиться, иначе ставка сгорит.
    Используйте стратегии, анализируйте предыдущие раунды и комбинируйте ставки, чтобы увеличить свои шансы на победу!

  11. Most flights don’t want you joining the Mile-High Club. This company encourages it
    kraken darknet
    In our travel news roundup this week: the rise in solo dining, where to save money at US ski resorts, plus the Californian hot-air balloon company offering a rather cheeky package.

    Your love keeps lifting me higher
    Is it getting hot in here, or is a gas-burner propelling a dirigible above our heads?

    A California-based hot-air balloon company is offering mile-high flights – with amorous Mile-High Club privileges – over the Temecula countryside.

    Guests can enjoy the views with a whole basket to themselves – and a privacy screen separating the pilot compartment from the passenger cabin.

    The pilot, who Magical Adventure Balloon Rides promises will be wearing protective hearing gear and focused solely on flying, ascends the balloon to 5,280 feet (about 1,610 meters), which is about 2,000 feet higher than a typical recreational flight.

    While intimate clinches are usually thoroughly discouraged in the skies, the company invites you to bring your own bedding and music playlist. A complimentary Champagne breakfast is included to fuel your frolics, of whatever sort.

    Pricing for two passengers starts at $1,400. If your mantra is “the more the merrier,” each additional adult in the larger 10-person basket is $159.

    The Mile-High Club flight is just one of a host of packages on offer, from wine tours to company picnics, the rest of which are considerably more family-friendly.
    All by myself
    Sometimes it can seem like the world is full of lovers floating high on cloud nine, but don’t fret if you’re going it alone this Valentine’s season: You’re bang on trend.

    Millennials and Gen Z are breaking down the stigma attached to solo dining in an era when more Americans live alone than ever before. Some do it for convenience; some do it for freedom — either way, reservations for one are on the rise.

    Once you’ve mastered dining alone, it’s time for bigger challenges, such as walking across Saudi Arabia. British explorer Alice Morrison, who has been called “Indiana Jones for girls,” is in the middle of her five-month trek of 2,500 kilometers (about 1,550 miles).

    Others are opting for a permanent adventure. Californian Jason Bennett gave up his life in San Francisco for a new home in Colombia. Today he says his happiness is “off the charts.”

  12. Lucky Jet – твой шанс на большие выигрыши!
    Попробуй захватывающую краш-игру прямо сейчас! Регистрируйся и получи бонус до 500% на первый депозит с промокодом: LuckyJetTeam.
    лаки джет игра
    Об игре
    Lucky Jet — это не просто игра, а захватывающее приключение, в котором каждый момент может стать решающим! Эта краш-игра бросает вызов вашим инстинктам и способности быстро принимать решения. В основе игры — динамичная механика, где игроки ставят на рост коэффициента, но задача не в том, чтобы ждать до последнего, а вовремя вывести свой выигрыш, прежде чем персонаж взлетит слишком высоко и случится крах.

    Чем выше коэффициент, тем более значительная награда! Но не забывайте: в этом азартном путешествии важен каждый момент, ведь именно ваше решение о выводе решит, насколько велик будет ваш выигрыш. Это не просто игра, а настоящее испытание на скорость и удачу! Простые правила, быстрые раунды и реальные выигрыши – вот почему игроки выбирают Lucky Jet.

    Бонусы и промокоды в Lucky Jet
    В Lucky Jet вас ждут щедрые бонусы и эксклюзивные промокоды, которые помогут увеличить ваш баланс и продлить удовольствие от игры! Мы ценим активных игроков и регулярно запускаем новые акции, чтобы сделать ваш игровой процесс еще выгоднее.

    Актуальные бонусные предложения
    Бонус 500% на первый депозит
    Используйте промокод LuckyJetTeam при пополнении счета и получите увеличение депозита в 5 раз! Это отличная возможность начать игру с солидным запасом.
    Еженедельные акции и фриспины
    Чем больше вы играете, тем больше подарков получаете! Участвуйте в регулярных промо-акциях и получайте фриспины, бонусные деньги и дополнительные награды за активность.
    Кэшбэк до 10%
    Проиграли? Не беда! В Lucky Jet вы можете вернуть часть потерянных средств благодаря системе кэшбэка. Еженедельно вам будет начисляться до 10% возврата от проигранных ставок.
    Следите за новыми акциями! Мы постоянно обновляем бонусные предложения, поэтому не упустите возможность воспользоваться самыми выгодными промо. Подписывайтесь на новости и следите за актуальными акциями, чтобы всегда быть в выигрыше!

    Используйте бонусы и повышайте свои шансы на победу в Lucky Jet!

    Как начать играть в Lucky Jet
    Готовы испытать удачу и выиграть по-крупному? Следуйте этим простым шагам:

    Зарегистрируйтесь на официальном сайте 1win. Процесс регистрации занимает всего пару минут.
    Пополните счет удобным для вас способом: банковской картой, электронными кошельками или даже криптовалютой.
    Откройте Lucky Jet в разделе казино и приготовьтесь к динамичному игровому процессу.
    Сделайте ставку и следите за ростом коэффициента. Чем выше он поднимается – тем больше ваш потенциальный выигрыш.
    Выведите выигрыш до того, как Lucky Jet взлетит! Главное – не жадничать и вовремя остановиться, иначе ставка сгорит.
    Используйте стратегии, анализируйте предыдущие раунды и комбинируйте ставки, чтобы увеличить свои шансы на победу!

  13. Lucky Jet – твой шанс на большие выигрыши!
    Попробуй захватывающую краш-игру прямо сейчас! Регистрируйся и получи бонус до 500% на первый депозит с промокодом: LuckyJetTeam.
    лаки джет
    Об игре
    Lucky Jet — это не просто игра, а захватывающее приключение, в котором каждый момент может стать решающим! Эта краш-игра бросает вызов вашим инстинктам и способности быстро принимать решения. В основе игры — динамичная механика, где игроки ставят на рост коэффициента, но задача не в том, чтобы ждать до последнего, а вовремя вывести свой выигрыш, прежде чем персонаж взлетит слишком высоко и случится крах.

    Чем выше коэффициент, тем более значительная награда! Но не забывайте: в этом азартном путешествии важен каждый момент, ведь именно ваше решение о выводе решит, насколько велик будет ваш выигрыш. Это не просто игра, а настоящее испытание на скорость и удачу! Простые правила, быстрые раунды и реальные выигрыши – вот почему игроки выбирают Lucky Jet.

    Бонусы и промокоды в Lucky Jet
    В Lucky Jet вас ждут щедрые бонусы и эксклюзивные промокоды, которые помогут увеличить ваш баланс и продлить удовольствие от игры! Мы ценим активных игроков и регулярно запускаем новые акции, чтобы сделать ваш игровой процесс еще выгоднее.

    Актуальные бонусные предложения
    Бонус 500% на первый депозит
    Используйте промокод LuckyJetTeam при пополнении счета и получите увеличение депозита в 5 раз! Это отличная возможность начать игру с солидным запасом.
    Еженедельные акции и фриспины
    Чем больше вы играете, тем больше подарков получаете! Участвуйте в регулярных промо-акциях и получайте фриспины, бонусные деньги и дополнительные награды за активность.
    Кэшбэк до 10%
    Проиграли? Не беда! В Lucky Jet вы можете вернуть часть потерянных средств благодаря системе кэшбэка. Еженедельно вам будет начисляться до 10% возврата от проигранных ставок.
    Следите за новыми акциями! Мы постоянно обновляем бонусные предложения, поэтому не упустите возможность воспользоваться самыми выгодными промо. Подписывайтесь на новости и следите за актуальными акциями, чтобы всегда быть в выигрыше!

    Используйте бонусы и повышайте свои шансы на победу в Lucky Jet!

    Как начать играть в Lucky Jet
    Готовы испытать удачу и выиграть по-крупному? Следуйте этим простым шагам:

    Зарегистрируйтесь на официальном сайте 1win. Процесс регистрации занимает всего пару минут.
    Пополните счет удобным для вас способом: банковской картой, электронными кошельками или даже криптовалютой.
    Откройте Lucky Jet в разделе казино и приготовьтесь к динамичному игровому процессу.
    Сделайте ставку и следите за ростом коэффициента. Чем выше он поднимается – тем больше ваш потенциальный выигрыш.
    Выведите выигрыш до того, как Lucky Jet взлетит! Главное – не жадничать и вовремя остановиться, иначе ставка сгорит.
    Используйте стратегии, анализируйте предыдущие раунды и комбинируйте ставки, чтобы увеличить свои шансы на победу!

  14. Lucky Jet – твой шанс на большие выигрыши!
    Попробуй захватывающую краш-игру прямо сейчас! Регистрируйся и получи бонус до 500% на первый депозит с промокодом: LuckyJetTeam.
    lucky jet официальный
    Об игре
    Lucky Jet — это не просто игра, а захватывающее приключение, в котором каждый момент может стать решающим! Эта краш-игра бросает вызов вашим инстинктам и способности быстро принимать решения. В основе игры — динамичная механика, где игроки ставят на рост коэффициента, но задача не в том, чтобы ждать до последнего, а вовремя вывести свой выигрыш, прежде чем персонаж взлетит слишком высоко и случится крах.

    Чем выше коэффициент, тем более значительная награда! Но не забывайте: в этом азартном путешествии важен каждый момент, ведь именно ваше решение о выводе решит, насколько велик будет ваш выигрыш. Это не просто игра, а настоящее испытание на скорость и удачу! Простые правила, быстрые раунды и реальные выигрыши – вот почему игроки выбирают Lucky Jet.

    Бонусы и промокоды в Lucky Jet
    В Lucky Jet вас ждут щедрые бонусы и эксклюзивные промокоды, которые помогут увеличить ваш баланс и продлить удовольствие от игры! Мы ценим активных игроков и регулярно запускаем новые акции, чтобы сделать ваш игровой процесс еще выгоднее.

    Актуальные бонусные предложения
    Бонус 500% на первый депозит
    Используйте промокод LuckyJetTeam при пополнении счета и получите увеличение депозита в 5 раз! Это отличная возможность начать игру с солидным запасом.
    Еженедельные акции и фриспины
    Чем больше вы играете, тем больше подарков получаете! Участвуйте в регулярных промо-акциях и получайте фриспины, бонусные деньги и дополнительные награды за активность.
    Кэшбэк до 10%
    Проиграли? Не беда! В Lucky Jet вы можете вернуть часть потерянных средств благодаря системе кэшбэка. Еженедельно вам будет начисляться до 10% возврата от проигранных ставок.
    Следите за новыми акциями! Мы постоянно обновляем бонусные предложения, поэтому не упустите возможность воспользоваться самыми выгодными промо. Подписывайтесь на новости и следите за актуальными акциями, чтобы всегда быть в выигрыше!

    Используйте бонусы и повышайте свои шансы на победу в Lucky Jet!

    Как начать играть в Lucky Jet
    Готовы испытать удачу и выиграть по-крупному? Следуйте этим простым шагам:

    Зарегистрируйтесь на официальном сайте 1win. Процесс регистрации занимает всего пару минут.
    Пополните счет удобным для вас способом: банковской картой, электронными кошельками или даже криптовалютой.
    Откройте Lucky Jet в разделе казино и приготовьтесь к динамичному игровому процессу.
    Сделайте ставку и следите за ростом коэффициента. Чем выше он поднимается – тем больше ваш потенциальный выигрыш.
    Выведите выигрыш до того, как Lucky Jet взлетит! Главное – не жадничать и вовремя остановиться, иначе ставка сгорит.
    Используйте стратегии, анализируйте предыдущие раунды и комбинируйте ставки, чтобы увеличить свои шансы на победу!

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *